Wanneer een kind 5 jaar wordt, is het in Nederland leerplichtig. Dat betekent dat het kind naar school moet en niet zomaar meer mag thuisblijven. Een kind van 5 jaar moet daarom een aantal dingen kunnen.
Vanaf de leeftijd van 4 jaar, mag een kind naar school. Daar leert het kind al het één en ander en wordt zo voorbereid op wat een vijfjarig kind moet kunnen. De cognitieve ontwikkeling van een vijfjarig kind maakt dan ook een enorme sprong. Het gaat van klein kleutertje naar ‘de grootste van de klas’. Hij weet hoe het in de klas reilt en zeilt en kan de kleinere kleuters helpen. Dit is voor een kind van 5 jaar een mentale sprong. Het gevoel van onafhankelijkheid zal hierdoor bij een vijfjarige ook omhoogschieten.
Wanneer je je vierjarige kleuter naar school brengt, kun je je nog niet voorstellen dat de ontwikkeling zo snel zal gaan. De vijfjarige kleuters in de klas van je vierjarige zien eruit als reuzen. Toch zal je eigen kind binnen een jaar ook alles kunnen wat een vijfjarige moet kunnen.
Maar wat moeten ze eigenlijk kunnen dan, die kinderen van 5 jaar?
De cognitieve ontwikkeling van een 5 jarige:
Een vijfjarige hoeft nog niet te kunnen lezen, maar ze worden wel graag voorgelezen. Vul gerust je boekenplank vol met leuke voorleesboeken. Dit doen ze spelenderwijs weer na door hardop een (verzonnen) tekst uit een ‘boek voor te lezen’. Ze kunnen letters en cijfers (1 tot en met 10) herkennen, of beginnen aan het herkennen van letters en cijfers. Hierdoor kunnen ze ook gesproken en geschreven woorden aan elkaar koppelen.
Een kind van 5 jaar kan groepjes tot 6 ordenen en samenvoegen zonder ze apart te hoeven tellen.
En een kind van 5 jaar kan minimaal de primaire en secundaire kleuren benoemen.
De taalontwikkeling van een 5 jarige:
De zinnen die een vijfjarige maakt zijn langer dan zes woorden. Hierdoor kan hij raadsels en grapjes vertellen zoals ze bedoeld zijn.
Hij begrijpt tegenstellingen, zoals groot en klein, op en neer, ja en nee (hoewel hij daar nog wat moeite mee lijkt te hebben, maar dat kan nog wel tot zijn 18e duren.)
Hij heeft een woordenschat van 500 tot 3000 woorden. Deze heeft hij vaak voor het ontbijt al uitgesproken.
De motorische ontwikkeling van een 5 jarige:
Motorisch kan een vijfjarige een bal laten stuiteren en vangen.
Op de schommel kan een kind van 5 jaar zichzelf heen en weer laten schommelen.
Een vijfjarige kan minimaal drie passen hinkelen.
En hij kan minimaal een eenvoudig poppetje tekenen. Minimaal, dit omdat sommige vijfjarige hele Picasso’s produceren.
Ook kan een vijfjarige beginnen met zwemles, omdat ze nu over voldoende kracht beschikken. En ook het evenwicht wordt steeds beter, een vijfjarige kan beginnen met oefenen om te fietsen zonder zijwieltjes.
De sociaal emotionele ontwikkeling van een 5 jarige:
Een kind van 5 jaar maakt mentaal een grote sprong. Dit komt ook tot uiting in zijn sociaal emotionele ontwikkeling. Een kind van vijf kan al goed samenwerken en om de beurt doen.
Een vijfjarige heeft een beginnend gevoel voor goed en kwaad. Toch kan hij met alle gemak een ander kind buitensluiten.
Hij kan fantasiespel en werkelijkheid scheiden, zoals het naspelen van vadertje en moedertje. Niet te verwarren met de fantasie van een vijfjarige, want de magische wereld is nog in volle gang en is lastig te scheiden van de werkelijkheid.
Een kind van vijf kan afspreken met leeftijdsgenootjes (een speelafspraak maken). En een eerste kinderfeestje is heel belangrijk voor een vijfjarige.
Afbeelding kind 5 jaar: PR Image Factory/Shutterstock