De vraag die de tongen losmaakt op social media: worden kinderen vandaag de dag nog wel opgevoed? Of zijn we simpelweg getuige van een generatie waar de wildebras regeert en de ouders slechts toeschouwers zijn?
Kinderen worden niet meer opgevoed
Het is een zin die we vaak genoeg horen, vooral uit de monden van onze eigen (groot)ouders, maar ook genoeg leeftijdsgenoten die deze uitspraak doen. De oudere generaties kijken met nostalgie terug op hun eigen jeugd en de manier waarop zij hun kinderen opvoedden. Zij beweren dat kinderen van tegenwoordig luidruchtiger zijn, onbeleefder en dat ouders het allemaal maar laten gebeuren. Maar is dat echt zo? Zijn we getuige van een generatie van onopgevoede kinderen, of is dit slechts een verschil in perspectief, verloren in de vertaling van de ene generatie naar de andere?
Gemakkelijk te beweren
Het is gemakkelijk te beweren dat “kinderen tegenwoordig niet worden opgevoed”. In parken, supermarkten en restaurants zien we vaak genoeg kinderen die gillen, die huilen, of die hun ouders tegenspreken. Het is zichtbaar, hoorbaar, soms zelfs overweldigend. Maar was dit vroeger niet ook het geval? Waren kinderen vroeger werkelijk altijd gezien en niet gehoord, altijd beleefd en altijd gehoorzaam?
Kwestie van opvoeding
Misschien is het geen kwestie van opvoeding, maar meer van verandering in wat sociaal aanvaardbaar is. De opvoedingsnormen zijn geëvolueerd. Waar de vorige generaties waarde hechtten aan gehoorzaamheid en respect, zetten hedendaagse ouders meer in op zelfexpressie en het bevorderen van zelfvertrouwen. Dit betekent niet dat kinderen niet worden opgevoed; het betekent dat ze worden opgevoed om andere kwaliteiten te waarderen.
Daarbij zijn ouders nu meer dan ooit jongleurs; werk, sociale verplichtingen, de fitnessroutine die ze al drie jaar proberen te beginnen. Het is geen wonder dat ze soms hopen dat hun kinderen zichzelf even kunnen bezighouden. “Vroeger was alles beter,” zeggen ze dan, terwijl ze vergeten dat ‘vroeger’ ook geen wifi had. Stel je dat eens voor!
En soms betekent dat, ja, dat een kind in een supermarkt niet onmiddellijk tot de orde wordt geroepen. Maar dat momentopname is niet altijd een accurate reflectie van de algemene opvoeding die dat kind krijgt.
Wat ook vaak over het hoofd wordt gezien, is hoe veel toegankelijker ouderlijk advies en psychologische ondersteuning tegenwoordig zijn. Ouders hebben nu toegang tot een schat aan informatie over opvoedingstechnieken die respectvol en liefdevol zijn, die misschien niet beschikbaar waren voor de eerdere generatie.
De veteranen van de opvoedkunde
Aan de ene kant hebben we de veteranen van de opvoedkunde: over het algemeen is dat de oudere generatie. Zij die zweren bij het oude opvoeden “kinderen moeten gezien en niet gehoord worden”. Zij zien een kind dat meer zegt dan “ja” en “nee” en denken meteen: “Vroeger hadden we dat met één blik opgelost!” Hun bewijsmateriaal? Elke peuteruitbarsting in een supermarkt is voor hen een teken van de opvoedingsapocalyps.
De moderne ouders
Aan de andere kant staan de moderne ouders, gewapend met hun opvoedingsblogs en wetenschappelijke artikelen. Ze prediken zelfexpressie en emotionele intelligentie. Voor hen is een driftbui in de supermarkt niet het einde van de wereld, maar een leermoment. “Hij leert over zijn gevoelens,” zeggen ze, terwijl hun kind de beschuitrollen van de schappen grist. Voor deze ouders is de smartphone zowel een vriend als vijand, want ja, ook YouTube kan educatief zijn (maar goed, laten we eerlijk zijn, meestal is het gewoon een digitale babysitter).
Eigen uitdagingen en manieren
Elke generatie heeft zijn eigen uitdagingen en zijn eigen manieren. Wat door de ene generatie als ‘niet opgevoed’ wordt bestempeld, kan door een andere worden gezien als een progressieve benadering. Misschien is het niet zozeer een vraag van “Worden kinderen nog wel opgevoed?” maar meer van “Hoe zorgen we dat onze kinderen niet alleen overleven, maar ook wegwijs worden in deze moderne wereld?”
Misschien moeten we, in plaats van met de vinger te wijzen, proberen te begrijpen en te ondersteunen waar we kunnen. En ja, misschien moeten die kinderen van tegenwoordig eens een schop onder hun hol krijgen, wie zal het zeggen…
Afbeelding: Shutterstock