Je hebt een zwangerschapstest gedaan en je bent zwanger! Als allereerste natuurlijk: gefeliciteerd! De komende weken, wat we ook wel het eerste trimester van de zwangerschap noemen, vindt er een een onzichtbare, maar verbazingwekkende, transformatie in je baarmoeder plaats.
Een zwangerschap duurt ongeveer 40 weken. De weken zijn gegroepeerd in drie trimesters. Het eerste trimester is de tijd tussen de bevruchting van de eicel door het sperma en week 12 van de zwangerschap. In de eerste weken van de zwangerschap verandert er veel voor jou en je baby, maar voor de buitenwereld zijn veel veranderingen onzichtbaar.
De ontwikkeling in een notendop
- De bevruchting: Dit is het moment waarop een eicel en een spermacel elkaar ontmoeten en zich samenvoegen tot een embryo.
- Implantatie: Het embryo reist naar de baarmoeder, waar het zich nestelt in de baarmoederslijmvlies.
- Placenta-vorming: De placenta begint te vormen, een orgaan dat de foetus van zuurstof en voedingsstoffen voorziet.
- Zwangerschapstest: zwanger en dan?
- Hormonale veranderingen: Hormonen, zoals progesteron en oestrogeen, beginnen te stijgen, wat kan leiden tot symptomen zoals misselijkheid, vermoeidheid en borstvergroting.
- Ontwikkeling van de foetus: De foetus begint te groeien en te ontwikkelen, en de organen beginnen te vormen.
Een embryo wordt genoemd vanaf de bevruchting tot ongeveer week 8 van de zwangerschap. Vanaf week 8 tot de geboorte wordt het aangeduid als een foetus. Het kan variëren per bron, maar over het algemeen is de overgang van embryo naar foetus rond week 8 van de zwangerschap.
Het eerste trimester van een zwangerschap is een belangrijke tijd voor de ontwikkeling van het embryo en de foetus. Vanaf het moment van bevruchting tot aan het einde van de twaalfde week, gaat het embryo door een aantal belangrijke veranderingen.
In de eerste week na de bevruchting, bevindt het embryo zich nog in de eileider. Het begint zich te delen in stamcellen, die zich gaan ontwikkelen tot de verschillende weefsels en organen van het lichaam.
In de tweede week, begint het embryo zich te verplaatsen naar de baarmoeder, waar het zich nestelt in het baarmoederslijmvlies. Dit proces wordt bekend als implantatie.
Tijdens de derde week, begint de placenta te vormen. De placenta is een orgaan dat zorgt voor de toevoer van zuurstof en voedingsstoffen aan de foetus, en ook voor de afvoer van afvalstoffen.
In de vierde tot achtste week, begint het embryo zich snel te ontwikkelen. De groei van het hoofd, romp en ledematen wordt zichtbaar. Ook beginnen de organen zich te vormen, zoals de hersenen, hart, longen en lever.
Vanaf de achtste tot twaalfde week, worden de geslachtskenmerken van de foetus duidelijk zichtbaar. De foetus begint ook te bewegen, al zijn deze bewegingen nog niet voelbaar voor de moeder. De ogen, oren en tanden beginnen zich te vormen.
Hoe voelt het eerste trimester?
Veel vrouwen voelen zich onzeker tijdens het eerste trimester. Het embryo is nog zo kwetsbaar, er kan nog van alles fout gaan. Eén van die onzekerheden is bloedverlies. Er kan bloedverlies optreden wanneer het embryo zich hecht aan de baarmoederwand. Dit noemen we dan een innestelingsbloeding. Maar het kan ook een teken zijn van een miskraam. Niet zo gek dus dat je je daar onzeker over voelt.
In het eerste trimester van een zwangerschap beginnen er veranderingen plaats te vinden in het lichaam van een vrouw. De belangrijkste verandering is natuurlijk dat het embryo zich begint te ontwikkelen in de baarmoeder. Hormonale veranderingen kunnen leiden tot een toename van de bloedstroom naar de baarmoeder, wat de misselijkheid, braken, vermoeidheid en gevoeligheid voor geuren kan veroorzaken. De borsten kunnen ook gevoelig zijn en groter worden. Kortom, in de loop van het eerste trimester ga je je duidelijk anders voelen.
Zwanger week 4
In week 4 van de zwangerschap, begint de foetus zich te ontwikkelen tot een embryo. De bevruchting heeft plaatsgevonden in de eileider en de bevruchte eicel is nu op weg naar de baarmoeder. In deze week begint het embryo zich te splitsen in verschillende cellen en begint te nestelen in de baarmoederwand. Er wordt ook een eerste stofwisselingssysteem gevormd.
In week 4 is het embryo nog erg klein, ongeveer de grootte van een zandkorrel. Het is nog te klein om te zien met het blote oog en kan alleen worden waargenomen met behulp van een zeer krachtige microscoop. Op dit moment bestaat het embryo uit een groep van snel delende cellen, die zich zullen verder ontwikkelen tot de verschillende organen en weefsels van het lichaam. Er zijn geen duidelijke menselijke trekken zichtbaar, aangezien het embryo nog in de zogenaamde “blastocyste” fase zit.
Zwanger week 5
In week 5 gaat het embryo door een belangrijke fase van ontwikkeling. De cellen beginnen zich te specialiseren in verschillende weefsels en organen. Er worden ook de eerste tekenen van hersenontwikkeling waargenomen. Het hartje begint te kloppen en de bloedvaten worden gevormd. Ook begint het embryo zich in de baarmoeder te nestelen. De organen zoals nieren, lever en longen zijn aan het ontstaan, evenals de ledematen en wervelkolom.
In week 5 van de zwangerschap is de foetus ongeveer 2 mm groot. Het is nog steeds te klein om te zien met het blote oog. Het embryo heeft nog geen menselijke vormen, maar begint op dit moment te lijken op een kleine wormachtige figuur, met een klein rond hoofd en een lange ruggengraat. De ledematen en wervelkolom zijn zichtbaar. Het hartje begint te kloppen (wat je misschien kan zien met een inwendige echo) en circulatie van bloed begint.
Rond deze week zou je een beetje last kunnen hebben van bloedverlies, oftewel een innestelingsbloeding.
Zwanger week 6
In week 6 van de zwangerschap is het embryo ongeveer een halve centimeter groot. De armen en benen beginnen zich te vormen, maar zijn nog kort en zijn nog niet in verhouding met het lichaam. Het hoofd is groter dan het lichaam en de ogen en oren beginnen zich te vormen. De hersenen en het ruggenmerg beginnen ook te ontwikkelen. De placenta en de baarmoedermond beginnen ook te vormen. Dit is een kritieke periode in de ontwikkeling van het embryo, waar de basisstructuur van het lichaam wordt gelegd.
Rond deze week begint de misselijkheid op te spelen. Je kunt ook erg vermoeid zijn en opeens gevoelig zijn voor bepaalde geuren, zoals koffie. Je bent nu op de helft van het eerste trimester van je zwangerschap.
Zwanger week 7
In week 7 is het embryo ongeveer een halve tot 1 centimeter groot. De groei van het hoofd en het lichaam gaat snel. En de placenta en de navelstreng krijgen steeds meer vorm, maar het blijft allemaal erg klein en kwetsbaar. Je baby heeft nog geen gelaatstrekken en het lijkt nog meer op een kleine wormachtig wezentje.
Rond deze week kunnen je borsten gevoeliger en zichtbaar groter worden.
Zwanger week 8
In week 8 van de zwangerschap is de foetus ongeveer 1 tot anderhalve centimeter groot. De groei van het hoofd en het lichaam wordt versneld, armen en benen hebben gevormd en beginnen te bewegen. De ogen en oren zijn verder aan het ontwikkelen en bewegen zich naar de juiste positie. Het hartje begint meer te kloppen en de bloedvaten beginnen zich te vormen.
De placenta en de navelstreng zijn ook verder aan het vormen. De foetus begint zich te bewegen, maar dit zul je nog niet kunnen voelen. In deze week zijn de organen zich aan het vormen. Het hartje begint nu regelmatig te kloppen en de hersenen beginnen te ontwikkelen. Er zijn ook ontwikkelingen van organen gaande, zoals de nieren en het spijsverteringsstelsel.
Rond deze week zijn de kwaaltjes voor jou wel echt duidelijk. Misschien heb je al nagedacht over een zwangerschapsaankondiging?
Zwanger week 9
In week 9 is de foetus ongeveer de grootte van een groene olijf. Het hoofd is groot in verhouding tot de rest van het lichaam en de oren zijn dichtbij de juiste positie. De neus, mond en tong zijn zichtbaar en beginnen zich te ontwikkelen. De vingers en tenen beginnen te verschijnen. De organen, zoals de longen en nieren, beginnen ook te functioneren. De hartslag van de foetus is nu duidelijk te horen met behulp van een Doppler-apparaat. Het huidje is dun en doorzichtig, de ogen zijn gesloten en het haar en nagels beginnen te groeien. Kortom, het begint al echt op een baby te lijken!
Zwanger week 10
De hersenen van de foetus blijven snel groeien en ontwikkelen zich tot een complex systeem van zenuwen en hersencellen. In week 10 verdwijnen het staartje en zwemvliezen tussen vingers en tenen van je foetus.
Jouw baarmoeder begint ook te groeien en de placenta, die de foetus van voedingsstoffen en zuurstof voorziet, begint te functioneren. Het hormoon progesteron wordt geproduceerd, wat bijdraagt aan de groei van de baarmoeder en het voorbereiden van de borstklieren voor de borstvoeding.
Zwanger week 11
In week 11 v is de foetus ongeveer 5 tot 5,5 centimeter groot, vergelijkbaar met een flinke aardbei. De armen en benen zijn nu in verhouding met de rest van het lichaam, en de vingers en tenen zijn duidelijk afgebakend. De foetus gaat zijn beentjes nu ook rekken en strekken. De ogen en oren zijn nu in hun definitieve positie op het gezicht, en de hersenen ontwikkelen zich ook nog steeds snel door.
Rond deze week kunnen de eerste zwangerschapskwaaltjes weer een beetje afnemen, maar dat gebeurt echt niet bij iedereen. Sommige vrouwen hebben helaas niet alleen het eerste trimester van de zwangerschap zwangerschapskwaaltjes, maar blijven de gehele zwangerschap aanwezig.
Zwanger week 12
Aan het einde van het eerste trimester, slechts 12 weken na je laatste menstruatie is de foetus volledig gevormd. Alle organen, spieren, ledematen en botten zitten op hun plaats en de geslachtsorganen zijn goed ontwikkeld. Vanaf nu moet de baby groeien en rijpen. Het is nog steeds te vroeg om de bewegingen van de baby te voelen, maar hij zal behoorlijk bewegen.
Jij kan last hebben van het zwangerschapskwaaltje ‘verstopping’. Je merkt misschien dat je een beetje verstopt bent, maar lang niet iedereen krijgt last van constipatie tijdens de zwangerschap. Misschien heb je af en toe buikpijn of krampen. Dit is meestal geen reden tot zorg en kan worden veroorzaakt door constipatie, winderigheid of het groeien van uw banden want je baarmoeder wordt steeds groter.
Het eerste trimester zit erop! Nog twee trimesters te gaan…
Afbeelding: Shutterstock